Hội chứng chân không yên gây khó chịu trong giấc ngủ và đời sống người bệnh. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về hội chứng này cùng với các phương pháp hiện đại và hiệu quả để giảm nhẹ và kiểm soát triệu chứng.
Hội chứng chân không yên và phương pháp điều trị
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TP.HCM cho biết: Hội chứng chân không yên (RLS) là một tình trạng mà người bệnh thường trải qua sự tỉnh giấc giữa giấc ngủ hoặc gặp khó khăn trong việc duy trì giấc ngủ sâu do cảm giác khó chịu và thèm muốn chuyển động chân. Mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng tình trạng này ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và tâm lý của người mắc, đòi hỏi điều trị và kiểm soát liên tục để cải thiện.
Ảnh hưởng của hội chứng chân không yên
Hội chứng chân không yên, còn được biết đến với tên gọi Willis-Ekbom, là một bệnh liên quan đến rối loạn hệ thống thần kinh, mặc dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa được định rõ. Các nghiên cứu đã chỉ ra sự xuất hiện của cơn kích thích thần kinh không bình thường, không thể kiểm soát, chủ yếu tập trung vào chân. Do đó, người bệnh có xu hướng muốn di chuyển và vận động, đặc biệt là khi đang nằm hoặc nghỉ ngơi.
Mọi người, bao gồm cả trẻ em và người lớn, có thể mắc phải Hội chứng chân không yên, nhưng nó thường ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày và sức khỏe ở nhóm người trung niên và người cao tuổi. Nhiều người mắc bệnh không nhận ra triệu chứng của họ, điều này có thể dẫn đến việc không tìm kiếm sự chăm sóc y tế và điều trị.
Khi mới xuất hiện, triệu chứng của Hội chứng chân không yên có thể không rõ ràng và không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hàng ngày, gây khó khăn trong việc chẩn đoán. Người bệnh có thể trải qua cảm giác khó chịu và thèm muốn chuyển động khi nghỉ ngơi kéo dài.
Trong trường hợp nặng, triệu chứng xuất hiện thường xuyên và trở nên nghiêm trọng hơn. Người bệnh có thể trải qua cảm giác bất an, bứt rứt và ngứa ngáy, giống như đang bị châm chích bởi kim ở chân. Tình trạng này thường tăng cường khi nghỉ ngơi và giảm khi di chuyển. Ở một số trường hợp, triệu chứng có thể lan rộng sang các bộ phận khác của cơ thể như cánh tay.
Chuyên gia tại các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết: Hầu hết người mắc Hội chứng chân không yên thường phải đối mặt với triệu chứng rõ ràng vào buổi tối hoặc đêm, và chúng có thể giảm đi vào buổi sáng. Tình trạng này làm cho người bệnh cảm thấy buộc phải liên tục vận động, ảnh hưởng đến giấc ngủ và thời gian nghỉ ngơi. Dẫn đến tình trạng mệt mỏi do thiếu ngủ và giảm chất lượng giấc ngủ.
Phần lớn người mắc Hội chứng chân không yên thường chỉ tìm đến sự chăm sóc y tế khi triệu chứng trở nên nặng nề, điều này làm cho quá trình điều trị trở nên khó khăn hơn và thường chỉ có thể giúp kiểm soát triệu chứng. Dựa trên triệu chứng và ảnh hưởng của bệnh lý, bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp.
Điều trị và kiểm soát hội chứng chân không yên
Hiện nay, quá trình chẩn đoán và điều trị Hội chứng chân không yên (RLS) đối mặt với nhiều khó khăn do độ đa dạng trong cách mỗi bệnh nhân phản ứng với điều trị. Các loại thuốc có thể giúp cải thiện triệu chứng trong thời gian ngắn, nhưng người bệnh thường phải học cách sống chung với bệnh suốt đời.
Phương pháp điều trị hội chứng chân không yên
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM chia sẻ: Có nhiều loại thuốc được sử dụng trong điều trị Hội chứng chân không yên, tuy nhiên, mỗi bệnh nhân phản ứng khác nhau đối với các loại thuốc. Việc lựa chọn đúng loại thuốc phù hợp có thể là một thách thức, và thậm chí có thể yêu cầu thay đổi liên tục nếu không có dấu hiệu cải thiện hoặc nếu triệu chứng tái phát sau khi ngưng sử dụng thuốc.
Các nhóm thuốc thường được chỉ định để điều trị Hội chứng chân không yên bao gồm:
- Dopaminergic: Có tác dụng dẫn truyền thần kinh dopamine lên não.
- Benzodiazepines: Thuốc an thần giúp cải thiện giấc ngủ và giảm thức giấc đột ngột, tuy nhiên, cần sử dụng chúng một cách có kiểm soát để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và gây mệt mỏi ban ngày.
- Thuốc Neupro, Levodopa, Reqip, Mirapex: Các loại thuốc này có thể cải thiện triệu chứng cho những người mắc Hội chứng chân không yên mức độ trung bình đến nặng.
- Thuốc giảm đau Narcotic: Được chỉ định khi bệnh nhân gặp đau nhiều, tuy nhiên, cần sử dụng chúng một cách có kiểm soát và không nên lạm dụng trong thời gian dài.
- Thuốc chống động kinh và co giật: Có thể cải thiện triệu chứng Hội chứng chân không yên, nhưng cần tuân theo chỉ định của bác sĩ.
Phát hiện và điều trị sớm Hội chứng chân không yên giúp cải thiện sức khỏe và chất lượng giấc ngủ, đồng thời ngăn chặn biến chứng về khả năng vận động trong tương lai. Chuyên gia thường khuyến cáo kết hợp điều trị thuốc với vật lý trị liệu, cũng như cải thiện chăm sóc tại nhà.
Điều trị hội chứng chân không yên cần tuân thủ phác đồ của bác sĩ
Chăm sóc cải thiện cho người bệnh hội chứng chân không yên
Đối với những bệnh nhân nặng, điều trị kết hợp thuốc với biện pháp chăm sóc tại nhà là quan trọng, trong khi Hội chứng chân không yên từ nhẹ đến trung bình thì duy trì lối sống khoa học và thói quen lành mạnh có thể đem lại cải thiện đáng kể.
- Massage chân nhẹ nhàng: Tự thực hiện massage chân tại nhà hoặc sử dụng dịch vụ massage chất lượng.
- Tập thể dục thường xuyên: Chọn các bài tập tăng cường sức khỏe và vận động chân phù hợp.
- Tắm nắng, chườm nóng lạnh vào chân: Tắm nắng giúp cơ thể tổng hợp Canxi tốt hơn và giảm cảm giác đau nhói, trong khi chườm nóng lạnh có tác dụng tương tự.
Cải thiện chăm sóc tại nhà và duy trì lối sống lành mạnh có thể làm giảm triệu chứng và tăng cường khả năng vận động của người bệnh Hội chứng chân không yên.