Dược sĩ chia sẻ các nhóm thuốc giảm đau như NSAIDs, opioids, paracetamol và các thuốc chống co giật, giúp bạn hiểu rõ hơn về cơ chế ức chế đau và tác động của chúng đối với cơ thể.
Cơ chế của các nhóm thuốc giảm đau hoạt động như thế nào?
Thuốc giảm đau là gì?
Cử nhân Văn bằng 2 Cao đẳng Dược TP.HCM cho biết: Thuốc giảm đau là các loại thuốc được thiết kế để giảm hoặc loại bỏ cảm giác đau trong cơ thể. Các loại thuốc này thường được sử dụng để giảm đau do các tình trạng như viêm nhiễm, chấn thương, hoặc các bệnh lý khác. Các thuốc giảm đau có thể hoạt động theo nhiều cách, bao gồm làm giảm viêm, ức chế cảm giác đau tại các điểm cảm giác, hay thậm chí làm giảm truyền tải các tín hiệu đau đến não.
Một số loại thuốc giảm đau phổ biến bao gồm:
- Paracetamol (Acetaminophen): Chủ yếu giảm đau và hạ sốt, không có tác động chống viêm.
- NSAIDs (Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs): Bao gồm các thuốc như Ibuprofen, Naproxen, có khả năng giảm đau, hạ sốt và làm giảm viêm.
- Opioids: Nhóm thuốc mạnh hơn, thường được sử dụng trong các trường hợp đau nặng như sau phẫu thuật hoặc đau do ung thư.
- Thuốc kích thích: Như Cafein, có thể được thêm vào một số loại thuốc giảm đau để tăng cường hiệu quả.
- Thuốc chống co giật: Như Gabapentin hoặc Pregabalin, có thể được sử dụng cho một số tình trạng đau cụ thể.
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ đau, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau cụ thể cho bệnh nhân, và việc sử dụng cần tuân thủ theo hướng dẫn để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Cơ chế hoạt động của từng nhóm thuốc giảm đau là gì?
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM cho biết: Các nhóm thuốc giảm đau hoạt động theo các cơ chế khác nhau để giảm cảm giác đau. Dưới đây là cơ chế hoạt động chính của một số nhóm thuốc giảm đau phổ biến:
- Paracetamol (Acetaminophen):
- Cơ chế hoạt động: Chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng nó được cho là tác động chủ yếu tại hệ thống thần kinh trung ương. Có thể liên quan đến ức chế một enzyme có trong não gọi là cyclooxygenase (COX).
- Ưu điểm: Không gây kích ứng dạ dày như NSAIDs, không có tác động chống viêm mạnh.
- NSAIDs (Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs):
- Cơ chế hoạt động: Ức chế enzyme cyclooxygenase (COX), đặc biệt là COX-1 và COX-2, giảm sản xuất prostaglandin, một chất gây viêm và làm tăng cảm giác đau.
- Ưu điểm: Cảm giác giảm đau, hạ sốt, và giảm viêm nếu có.
- Opioids (Morphine, Oxycodone, Codeine, etc.):
- Cơ chế hoạt động: Ức chế các thụ động cảm giác đau tại não và tăng cường ảnh hưởng của neurotransmitter GABA, giảm cảm giác đau và tạo cảm giác thoải mái.
- Ưu điểm: Mạnh mẽ đối với đau nặng, tăng chất chống đau tự nhiên.
- Thuốc kích thích (Caffeine):
- Cơ chế hoạt động: Tăng cường hiệu quả của một số loại thuốc giảm đau, như NSAIDs và acetaminophen, và có thể ảnh hưởng đến cảm giác đau.
- Ưu điểm: Tăng hiệu suất của các thuốc giảm đau khác.
- Thuốc chống co giật (Gabapentin, Pregabalin):
- Cơ chế hoạt động: Ưc chế truyền tải các tín hiệu đau từ thần kinh đ periferal đến não, đặc biệt hiệu quả trong các trường hợp đau thần kinh.
- Ưu điểm: Được sử dụng cho các trạng thái đau dựa trên thần kinh, chẳng hạn như đau dây thần kinh và đau sau phẫu thuật.
Mỗi nhóm thuốc giảm đau có những đặc tính và tác động phụ riêng, do đó, việc sử dụng chúng nên được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ và tuân thủ đúng liều lượng.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tuyển sinh Cao đẳng Dược năm 2023 – 2024
Các nhóm thuốc giảm đau có gây ra tác dụng phụ gì không?
Chuyên gia dược tại các trường Cao đẳng Dược Hà Nội chia sẻ: Các nhóm thuốc giảm đau có thể gây ra một số tác dụng phụ, và tần suất cũng như tính nặng của các tác dụng này có thể thay đổi tùy thuộc vào loại thuốc và liều lượng sử dụng. Dưới đây là một số tác dụng phụ phổ biến của các nhóm thuốc giảm đau:
- NSAIDs (Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs – Thuốc Chống Viêm không Steroid):
- Tác dụng phụ thường gặp:
- Tăng nguy cơ loét dạ dày và tiêu hóa.
- Gây mệt mỏi, chói mắt.
- Gây ra vấn đề về huyết áp và chức năng thận.
- Tác dụng phụ nghiêm trọng:
- Gây ra vấn đề về huyết áp và chức năng thận.
- Tăng nguy cơ chảy máu nội tạng.
- Tác dụng phụ thường gặp:
- Opioids:
- Tác dụng phụ thường gặp:
- Táo bón.
- Buồn nôn và nôn mửa.
- Gây buồn ngủ và mệt mỏi.
- Tác dụng phụ nghiêm trọng:
- Gây nguy cơ gây nghiện và lạm dụng.
- Hạ huyết áp và giảm tần số hô hấp.
- Tác dụng phụ thường gặp:
- Paracetamol (Acetaminophen):
- Tác dụng phụ thường gặp:
- Nếu sử dụng quá liều có thể gây tổn thương gan nặng.
- Gây buồn mệt, mệt mỏi.
- Tác dụng phụ nghiêm trọng:
- Gây tổn thương gan nặng nếu sử dụng quá mức.
- Tác dụng phụ thường gặp:
- Thuốc chống co giật (Gabapentin, Pregabalin):
- Tác dụng phụ thường gặp:
- Buồn ngủ, mệt mỏi.
- Gây chói mắt và hoa mắt.
- Tác dụng phụ nghiêm trọng:
- Gây rủi ro tăng cân và tăng nguy cơ tự tử.
- Tác dụng phụ thường gặp:
- Thuốc kích thích (Caffeine):
- Tác dụng phụ thường gặp:
- Nổi loạn nhịp tim và tăng cảm giác căng thẳng.
- Gây khó chịu và buồn nôn.
- Tác dụng phụ nghiêm trọng:
- Gây rụng tóc và tăng nguy cơ các vấn đề tim mạch.
- Tác dụng phụ thường gặp:
Tùy thuộc vào sức khỏe và lịch sử y tế cá nhân, các tác dụng phụ có thể thay đổi và cần được đánh giá bởi bác sĩ trước khi quyết định sử dụng bất kỳ loại thuốc giảm đau nào. Việc tuân thủ đúng liều lượng và thảo luận với bác sĩ là quan trọng để giảm nguy cơ tác dụng phụ.
